Op zoek naar mythes, legendes en verhalen

Wat zou een wandeltocht zonder routeboekje zijn? Vrij saai. Daarom werden Bjorn van Snippenburg, Marga Zwiggelaar en Liesbeth Meuldijk gevraagd om de routes te verrijken met hun kennis van zaken. Allemaal vanuit hun eigen achtergrond.

Zo is Liesbeth afgestudeerd als Neerlandica en ze heeft ook een achtergrond in kunst en cultuur. Marga heeft cultuurwetenschappen gestudeerd en is nu zuster, en daarmee meer de religieuze kant op getrokken. Bjorn is landschapshistoricus en kon dus veel vertellen over wat alle dijken, sloten en heuvels nou écht betekenen. 

Nieuwe ontdekkingen

Bjorn: ,,We zijn allemaal vanuit onze expertise de route gaan bekijken. Ik ben vooral gaan kijken naar: wat zie je nou eigenlijk? Zoals ik eigenlijk altijd te werk ga. Het interessante waar ik achter kwam, was dat het landschap echt oud is. En zelfs ver terug gaat naar de prehistorie.”

Ook Marga en Liesbeth kwamen tijdens het wandelen veel bijzonders tegen. Niet alleen in de geschiedenis van de dorpen in de Betuwe, maar ook in het landschap. Vooral voor Marga stonden de wandeltochten gelijk aan het ontdekken van nieuwe grond. ,,Ik woon hier pas twee jaar, dus naast het ontdekken van nieuw land was het ook het ontdekken van nieuwe verhalen. Van toch ook een andere cultuur, aangezien in uit Drenthe kom. Er zijn wel wat verschillen. Dat is bijzonder om te zien.”

Liesbeth geeft ook toe dat ze de Betuwe niet goed kende. ,,Ik woon alweer 11 jaar in Nijmegen, waarvan alweer 6 in Nijmegen noord. Deze kant van de Waal ken ik nog niet zo goed. Je word echt verrast door dorpjes als Herveld en Andelst. Die hebben erg mooie plekjes én mooie verhalen. Zo was ik erg onder de indruk van het verhaal rondom weldoenster Clara Fabricius.”

“Ik heb nog nooit zoveel kaarsjes zien branden als afgelopen jaar. Mensen hebben het nodig.”

Protestants en katholiek

Daarbij was de combinatie protestants en katholiek interessant voor de schrijvers. Niet alleen vanuit de eigen achtergrond en hoe ze erachter kwamen dat veel wel hetzelfde is, maar termen anders zijn. Maar ook als ze de routes bekeken, zagen ze langzaam een grens ontstaan tussen de christelijke stromingen. Bjorn: ,,De Betuwe lijkt een soort culturele grens te hebben. Waarbij je aan het ene uiteinde met Doornenburg een puur katholiek dorp hebt en aan de andere kant heb je Zetten waar het helemaal protestants is. Onderweg zie je de geloofsgrens veranderen. Dat is grappig om te zien. Het zegt veel over hoe er hier werd omgegaan met de reformatie eeuwen terug.

Na al deze verhalen en bijzonderheden verzameld te hebben en zorgvuldig te hebben geselecteerd met zijn drieën, hopen ze dat ze de aanstaande wandelaar net zo kunnen verwonderen. Over het landschap, de plaatselijke mythes, legendes en verhalen. En het besef delen dat wij hier niet als eersten zijn, dat het landschap al een heel lange geschiedenis kent en dat dit alles onze zorg waard is. 

Marga: ,,En vooral willen we laten zien dat er nog heel veel geloof is. Ondanks dat de kerken worden gesloten, is het sinds coronatijd ontzettend druk bij de Mariakapellen in de verschillende dorpen. Ik heb nog nooit zoveel kaarsjes zien branden als afgelopen jaar. Mensen hebben het nodig. Als houvast. Lichtje in donkere dagen. En wij willen ze ook een andere vorm van hoe dat anders kan laten zien.”